Etyka

ETYKA A ETYKIETA KARATE

Tak jak w innych, bardziej tradycyjnych sztukach walki trening karate w większości szkół - bazuje na ścisłej dyscyplinie. Jest to powodem zmniejszenia się liczby ćwiczących, nawet wśród tych, którzy osiągnęli już pewien poziom techniczny. Rygorystyczny trening odstręcza większość początkujących - leniwych i niezdyscyplinowanych, i tych nie czujących zamiłowania do współzawodnictwa i treningu fizycznego.
Dyscyplina Dojo, wymagana przez wszystkich mistrzów w każdym stylu, z charakterystyczną dla każdego stylu etykietą i podkreślenie znaczenia karate-do, dowodzą różnicy karate od sportu, w ogólnie przyjętym znaczeniu tego słowa. Świat zachodni stworzył wiele sztuk walki, ale nie posiadają one nadbudowy filozoficznej. Jak wspomnieliśmy, karate-do jest nie tylko drogą zmierzającą do poznania techniki walki, ale także metodą kształtowania osobowości poprzez samorealizację.

Większość wschodnich sztuk wojennych posiada własne podstawy etyczno-filozoficzne - np. w głównych znajdują się Shinden jako przejaw zachowania duchowego charakteru sztuki. Pochodną tego jest również medytacja Zen, stosowana na początku i pod koniec każdego treningu, w celu oczyszczenia umysłu i uzyskania wewnętrznego spokoju.
Karate nauczane jest w salach zwanych Dojo. Instruktor posiadający czarny pas (stopień mistrzowski DAN) tytułowany jest Sensei, jeśli ma niższy stopień — Sempai.
Sensei znaczy dosłownie — nauczyciel, zaś Sempai — senior, starszy rangą. Naczelny mistrz bywa nazywany Shihan.

Etykieta Dojo jest zbiorem zasad, regulujących zachowanie się karateka w sali ćwiczeń i nie tylko. Oprócz aspektów czysto etycznych (przysięga Dojo) zawiera w sobie elementy kurtuazyjne, przejawiające się w ukłonach i pozdrowieniach, a także specyficzny ceremoniał, wprowadzający ćwiczących w swoistą atmosferę towarzyszącą treningom karate. Godzi się w tym miejscu przytoczyć jedną ze starych maksym karate: „Dojo jest miejscem, gdzie buduje się męstwo, a wyższe uczucia ludzkie budzą się w ekstazie ciężkiej pracy. Jest to tajemnicze
miejsce, gdzie umysł ludzki szlifowany jest w pocie czoła". Niektórzy doszukują się podstaw przysięgi Dojo w starojapońskim kodeksie samuraja - Bushido (bushi - wojownik, do - droga). Dla samuraja złamanie Bushido oznaczało hańbę, a co za tym idzie seppuku (harakiri). Dla karateki, składającego tę deklarację uczciwości i posłuszeństwa wobec zasad Dojo, ma ona również uroczysty, honorowy charakter. Złamanie przysięgi powoduje automatyczne skreślenie z listy Dojo.

Gi, czyli ubiór karateki składa się z kaftana, spodni i pasa (obi). Kolor pasa i naszyte na nim pagony oznaczają stopień wtajemniczenia adepta. Nie trzeba nadmieniać, iż Gi powinno być
zawsze czyste i w dobrym stanie.